Ýstanbul’da Conrad Otel’de Ticaret Bakanlýðý ve DEÝK iþbirliðinde gerçekleþtirilen Türkiye - Türk Cumhuriyetleri Ekonomi ve Ticaret Konferansý’na TOBB ve Türk TSO Baþkaný M. Rifat Hisarcýklýoðlu’nun yaný sýra Ticaret Bakaný Mehmet Muþ, DEÝK Baþkaný Nail Olpak. Azerbaycan Ekonomi Bakaný Mikayil Cabbarov, Kazakistan Ekonomi Bakan Yardýmcýsý Alibek Kuantyrov ve Kýrgýz Cumhuriyeti Ekonomi ve Ticaret Bakaný Daniyar Amangeldiev de katýldý.
TOBB ve Türk TSO Baþkaný Hisarcýklýoðlu burada yaptýðý konuþmada Türk Ticaret ve Sanayi Odasý’ný, Türk Konseyi Genel Sekreteri Baghdad Amreyev’in büyük destekleriyle, 2019 yýlýnda Nur-Sultan’da imzalanan anlaþma ile kurduklarýný belirtti. Kýsa süre içinde, Oda’nýn, Türk Keneþi ailesinin en etkin kurumsal yapýlarýndan hale geldiðini bildiren Hisarcýklýoðlu, “Bu yýl Eylül ayýndaki bu programýmýza, siz deðerli Bakanlar da iþtirak etmiþti. Dün, Ýstanbul’da geniþ bir katýlýmla, iþ forumu ve iþ görüþmelerini gerçekleþtirdik. Ýþ Forumunda karþýlýklý ticaretimizi artýrmak üzere þu konularda adým atýlmasýna ihtiyaç olduðunu görüþtük. Tercihli ticaret anlaþmalarýyla, aramýzdaki ticareti, daha serbest hale getirelim. Hizmet sektöründe de ülkelerimiz arasýnda ciddi bir iþbirliði fýrsatý bulunuyor. Hizmet ticaretini kolaylaþtýracak bir anlaþmaya ihtiyacýmýz var. Bir diðer konu; gümrük süreçlerinin standart hale getirilmesi ve geçiþlerin hýzlandýrýlmasýdýr. Gümrük iþlemlerinde ortak standartlar belirlemeli, süreçleri basit ve hýzlý hale getirmeliyiz. Birbirimize yönelik, geçiþ kotalarýný da kaldýrmalýyýz” dedi.
Ýþbirliðinin geliþtirebileceði biliþim ve yazýlým alanýnda da yeni projelere ihtiyaç bulunduðunu bildiren Hisarcýklýoðlu, ayrýca Türkiye’de de kurulan çok sayýda TeknoParklar da, bu iþbirliðini geliþtirmeye yönelik ciddi iþbirliði imkânlarý bulunduðunu söyledi.
- Ticaret Bakaný Mehmet Muþ
Ticaret Bakaný Mehmet Muþ ise konuþmasýnda, sabah gerçekleþtirdikleri bakanlar toplantýsýnda Türk devletleri için ortak vizyon oluþturulmasý amacýyla karþýlýklý atýlabilecek adýmlarý istiþare ettiklerini belirterek, “Görüþmelerimizde ülkelerimiz arasýnda tercihli ticaret rejiminin tesis edilmesi, lojistik alanda iþ birliðinin güçlendirilmesi ve yeþil dönüþüm konularý ön plana çýktý. Önümüzdeki dönemde bu konularda yakýn iþ birliði içinde çalýþma konusunda mutabýk kaldýk.” dedi.
Konferans kapsamýnda düzenlenen basýn toplantýsýnda konuþan Bakan Muþ, bu etkinlik ile ele alýnan konularýn kardeþ halklarýn müreffeh yarýnlarýna hizmet ettiðini söyledi.
Bu önemli buluþmada dost ve kardeþ Türk Cumhuriyetleri Azerbaycan, Kazakistan, Kýrgýzistan ve Özbekistan’ýn ekonomi ve ticaretten sorumlu bakanlarýna yapýcý tutumlarýndan dolayý teþekkürlerini ileten Muþ, þunlarý kaydetti:
“Kardeþ ülkelerimizin baðýmsýzlýk yýl dönümünü bir kez daha kutluyorum. Birlikten kuvvet doðar, sözünü þiar edinerek Türk Cumhuriyetleri ile aramýzdaki derin ve köklü baðlarý her alanda olduðu gibi ekonomik alanda da iþ birliðimize de yansýtýyoruz. Türk Cumhuriyetleri’nin baðýmsýz olduklarý ilk yýlda bu ülkeler ile ticaret hacmimiz sadece 275 milyon dolarken, 2020 yýlýnda bu rakam 43 kat artýþla 12 milyar dolar seviyesine ulaþmýþtýr. Ümit ediyorum ki 2021 itibarýyla bu rakamýn da üstüne çýkmýþ olacaðýz. Dýþ ticaretimizden aldýklarý pay ise böylece yüzde 0,7’den yüzde 3,3 seviyesine yükselmiþ durumdadýr.”
-Diðer konuþmalar
Azerbaycan Ekonomi Bakaný Mikayýl Cabbarov ise "30 yýllýk iþgale son vererek Azerbaycan topraklarýný özgürleþtirdik bu dönemde Türk dili konuþan devletlerden manevi destek gördük. Bu topraklarda bayýndýrlýk iþleri baþladý ve kardeþ ülkelerle iþ birliðimizi müzakere ederken, bu çalýþmalara iliþkin detaylý bilgileri kendilerine verdik. Sonuçtan çok memnunuz." þeklinde konuþtu.
Kazakistan Ulusal Ekonomi Bakaný Aset Ýrgaliyev, "Bu faydalý konferans bize gelecek önemli yatýrýmlar ve iþ birlikleri için fýrsat kapýlarý araladý. Verimli sonuçlara yakýn zamanda eriþmek için tüm taraflar önemli katkýlar sundu. Yarýn önemli bir zirve gerçekleþtirilecek, Türk devletleri arasýndaki ekonomik iliþkileri ivmelendirmek için önemli bir etkinlik olacak. Elde edilecek sonuç gelecek için önemli bir aþama olacak. Masaya yatýrýlan bu ekonomik geliþmelerin yapýlabilmesi için elimizden geleni yapmaya hazýrýz. Bu zor dönemde böylesine faydalý etkinlik için Türkiye'ye çok teþekkür ediyorum." diye konuþtu.
Özbekistan Başbakan Yardýmcýsý ve Yatýrýmlar ve Dýş Ticaret Bakaný Sardor Umurzakov da bugün çok verimli ve detaylý görüþmeler gerçekleþtirdiklerini belirterek, çok yönlü iþ birliðini artýrmanýn tüm alanlarý üzerinde fikir alýþveriþinde bulunduklarýný kaydetti.
Kýrgýz Cumhuriyeti Ekonomi ve Ticaret Bakaný Daniyar Amangeldiev ise bugün bölgesel entegrasyon konularýnýn masaya yatýrýldýðýný anlatarak, “Enerji, gümrük, ticaretin önünü kesebilecek bütün engelleri beraber aþacaðýz. Dünya çok hýzlý geliþiyor. Entegrasyon þu anda en önemli hususlardan biridir.” diye konuþtu.
Türk Konseyi Genel Sekreteri Baghdad Amreyev de Azerbaycan'ý Karabað zaferinden dolayý tebrik ederek, "Gümrük, nakliyat gibi iþ birliklerimiz var. Bunlarda kolaylýk uyguladýðýmýz zaman ticaretimiz kolaylaþacak ve iþ birliðimiz daha etkin olacak. Büyük bir potansiyelimiz var ve bunu artýrmak istiyoruz. Son yýllarda Türk Konseyi üye ülkeleri ekonomilerini ve üretim kapasitelerini hatýrý sayýlýr þekilde iyileþtirdiler. Ancak düzenlemeler ve hukuki þartlar da iyileþtirilmeli kolaylaþtýrýlmalý ve ticaret bariyerleri özgür býrakýlmalý. Tarifeler azaltýlmalý gümrük prosedürleri yalýnlaþtýrýlmalý." dedi.
Dýþ Ekonomik Ýliþkiler Kurulu (DEÝK) Baþkaný Nail Olpak da, "Ekonomik anlamda iliþkilerin baþlangýcý kabul edilen 1992 yýlýnda, toplam ticaret hacmimiz 275 milyon dolar iken, 2020 yýlýnda 8,4 milyar dolar olarak gerçekleþti. Bir taraftan önemli bir artýþ, ancak dostça ifade etmeliyiz ki potansiyelimizi yansýtmýyor. Kovid'le birlikte glokalleþen, tek kaynaða baðlý kalmanýn risklerini gören, tedarik zinciri ve dijital hayatýn öne çýktýðý süreçte, ekonomi alanýnda yeniden gözden geçirmemiz gereken unsurlar var." diye konuþtu.
English